Χορευτικό Συλλόγου Ακρωτηριανών στην Κοίμηση του Ακρωτηρίου

1η εμφάνιση του Χορευτικού αρχείο: Δαμασκηνός Γιώργος

Ομιλία Χρίστου Ντούμα

Με την καταλυτική ομιλία του Χρίστου Ντούμα:" Από την ανάστη Απόλαυση -Διατροφικές συνήθειες στο Ακρωτήρι Θήρας" έκλεισε ένα άκρως ενδιαφέρον "Δίνοντας αξία στην Εμπειρία του φαγητού\" που διοργάνωθηκε από τον Όμιλο Ηλιότοπος.
Μερικές σημειώσεις που κράτησα ως προς το θέμα αυτό σας τις μεταφέρω εδώ::

• ·         Λιτοδιαίτος χαρακτήρας
• ·         Προ –τουριστική Σαντορίνη λιτό διαιτολόγιο: κρεμμυδοντολμάδες, κοκκινιστά καπαρόφυλλα, ψευτοκεφτέδες σπαράγγια, μάραθο, κάπα
• ·         Πίττες-μπριζόλες –ψάρια
• ·         Οινος στο ακρωτήρι από τη 2^η χιλιετία π.χ.
• ·         Ροδιά στο Ακρωτήρι
• ·         Ψητά εδέσματα, πίτες, κρέας, ψάρι
• ·         Δεν γνωρίζουμε είδη ποτών και ροφημάτων :νερό κρασί σίγουρα
• ·         Σιτηρα και όσπρια βασικά προιόντα
• ·         Αποθήκη ισόγειο κάθε σπιτιου
• ·         Στο ισόγειο ήταν οι μυλώνες αλεσμα σιτηριων και επεξεργασίαοσπρίων
• ·         Αμύγδαλα –σύκα
• ·         Κυρίως λάδι και όχι τόσο ελιά
• ·         Τρόφιμα φυτικής προέλευσης
• ·         Αιγοπρόβατα
• ·         Ολόκληρο σφάγειο ένας χοίρος
• ·         Πάρα πολλά υπολείμματα τροφής
• ·         Παστά ψάρια ή ξεραμμένα στον ήλιο
• ·         Κυδώνια, αχινοί, πεταλίδες, και τρίτωνες
• ·         Και Πορφύρα ως φαγητό
• ·         Συνταγές φαγητών δενέχουν βρεθεί
• ·         Είδη φαγητών:  λιθόκτιστη εξέδρα –σταθερή εστία στο Ακρωτήρι και λίγο κοντά ο πυροσβεστήρας
• ·         Σταφύλι, χυμός σταφυλι, και χυμός ροδιου
• ·         Σταφύλι και στην τοιχογραφία της εποχής

Τον κύριο Ντούμα  προλόγισε ο Δήμαρχος Θήρας κ. Ζώζος τονίζοντας τη σημασία  της ανάδειξης τωντοπικών προιόντων της Σαντορίνης., ενώ αναφέρθηκε και ο Δήμαρχος στη χρονολογία της έκρηξης του ηφαιστείου για το 17 αιώνα.

Στο τέλος της ομιλίας του ο Διευθυντής των ανακαφών αναφέρθηκε και  στο θέμα του στεγάστρου του Ακρωτηρίου. Αν πάνε όλα καλά.......το στέγαστρο θα παραδοθεί τον Μάιο σύμφωνα με τον μηχανικό τουέργου ....Αντε το παραμυθάκι πρέπει να συεχίσει....


Aνανεωση:

Αρθρο από τα σημερινά "Τα Νέα" 4/2.2011

Το πρώτο πιάτο περιλαµβάνει πίτα και µιαε ξέχουσα λιχουδιά, χοχλιούς. Για δεύτερο σερβίρεται σουβλάκι κατσικίσιο ή γίδα βραστή, ενώ για απεριτίφ προτείνεται χυµός από εξωτικό ρόδι ή σταφύλι.

Το µενού δεν είναι έµπνευση ενός ακόµη master chef από εκείνους που έχουν κατακλύσει την τηλεοπτική οθόνη, αλλά οι αγαπηµένες γεύσεις των κατοίκων που έζησαν τη 2η χιλιετία π.Χ. στην προϊστορική Θήρα. Φαγητά, υλικά και σκεύη (από σουβλάκια έως χύτρες) που «πάγωσαν» κάτω από την ηφαιστειακή λάβα και κατάφεραν να αντέξουν ώς τις µέρες µας για να αποκαλυφθούν από τη σκαπάνη του Χρίστου Ντούµα σ’ έναν από τους σηµαντικότερους οικισµούς τού προϊστορικού Αιγαίου, του Ακρωτηρίου. Και τα οποία παρουσίασε σε διάλεξη που έδωσε χθες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο του συνεδρίου του IMIC, µε θέµα «Από την ανάγκη στην απόλαυση. Οι διατροφικές συνήθειες στο Ακρωτήρι της Εποχής του Χαλκού».
«Η πόλη του Ακρωτηρίου ήταν δηµιούργηµα µιας κοινωνίας οικονοµικά εύρωστης και µε επαφές που της προσέδιδαν χαρακτήρα κοσµοπολίτικο. Και η ποικιλία εδεσµάτων και ποτών που άµεσα ή έµµεσα αποκαλύπτουµε το επιβεβαιώνει.
Μόνο µια εύπορη κοινωνία µπορεί όχι να ανταποκριθεί αποτελεσµατικά στην κάλυψη των καθηµερινών αναγκών αλλά και να µετατρέψει την κάλυψη της βασικής ανάγκης σε απόλαυση, χωρίς να φτάσει στη χλιδή» επισήµανε ο ανασκαφέας του κλειστού από το 2005 αρχαιολογικού χώρου µετά την κατάρρευση του βιοκλιµατικού στεγάστρου,του οποίου η αποκατάσταση αναµένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος Μαΐου. Εφευρετικοί οι κάτοικοι της προϊστορικής Θήρας, αναγκάστηκαν να µπουν στην κουζίνα µε τα λιγοστά υλικά που τους έδινε το άνυδρο νησί. Τα αιγοπρόβατα κατείχαν την πρώτη θέση σε ποσοστό 80%, τα χοιρινά ακολουθούσαν µε 19% ενώ µόλις 1% της διατροφής κάλυπταν τα ζώα από κυνήγι και τα βοοειδή που δεν µπορούσαν να εκτραφούν στη φτωχή σε λιβάδια Θήρα.
Κυδώνια, χτένια, αχινοί, πεταλίδες, πορφύρα – καταναλωνόταν και ως τροφή εκτός από τη χρήση της για παραγωγή χρώµατος – και βεβαίως ψάρια φρέσκα και παστωµένα είχαν βασικό ρόλο στη διατροφή. Σύκα (οι σπόροι τους βρέθηκαν στα κατακάθια των υπονόµων) και αµύγδαλα ήταν επίσης ψηλά στις προτιµήσεις, ενώ δεν αποκλείεται να γνώριζαν και τοµέλι, όπως δείχνει το κερί που είχε χρησιµοποιηθεί ως  µονωτικό υλικό για τη στεγανοποίηση πιθαριών.
Κι αν το κριθάρι –σπανιότερα το στάρι –, το λαθούρι, τα µπιζέλια, η φάβα και οι φακές ήταν τα κατεξοχήν σιτηρά και όσπρια που έτρωγαν οι κάτοικοι του Ακρωτηρίου, εντυπωσιακό είναι πως δεν έτρωγαν ελιές. «Η απουσία ολόκληρων ελαιοπυρήνων από τις αποθήκες του Ακρωτηρίου δείχνει ότι ο καρπός της ελιάς δεν φυλασσόταν ως διατροφικό είδος. Αντίθετα, η πληθώρα θρυµµατισµένων ελαιοπυρήνων µαρτυρεί σύνθλιψη και πολτοποίηση του καρπού για εξαγωγή ελαιολάδου» τόνισε ο κ. Ντούµας.
Στις εξωτικές γεύσεις δε συµπεριλαµβάνονται το ρόδι που ήρθε από την περιοχή της Κασπίας και το κρασί, το οποίο εισήχθη από τη Γεωργία στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. Στη Θήρα η παραγωγή του είχε µια πρωτοτυπία: τοποθετούσαν ένα κοφίνι ασβέστη µέσα στον ληνό, ως ένα είδος φίλτρου καθαρισµού του µούστου.

Ο καρπός της ελιάς δεν φυλασσόταν ως διατροφικό είδος, αλλά τον πολτοποιούσαν για εξαγωγή ελαιόλαδου
Πηγή

Μια ιδιαίτερη στιγμή της εορτής της Υπαπαντής στα Φηρά ( 2011)

ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Ανέβηκε από neasantorinis. - Νέα video που σας ενδιαφέρουν.

απλά για όσους δεν τον ξέρουν ο κύριος Αγγελος Παπαδόπουλος........ 40 και χρόνια στο ψαλτικό....

Αναπαράσταση και αναβίωση σαντορινιού γάμου

Παναγιά του Βελώνια- Μητρόπολη των Ορθοδόξων

Παναγιά του  Βελώνια- Μητρόπολη των Ορθοδόξων

Ιδρύθηκε από τον Μάρκο Μπελλώνια, θηραίο μεγαλέμπορα, καθολικός στην καταγωγή που είχε ορθόδοξους γονείς. Καποτε στη Βενετία αγόρασε  και έφερε στη Σαντορίνη μία βυζαντινή εικόνα της Παναγίας που κατά την παράδοση προέρχονταν από την Κωνσταντινούπολη και μάλιστα από την Αγία Σοφία. Αυτή η εικόνα είναι η Υπαπαντή του Χριστού και υπάρχει στο μετασεισμικό μητροπολιτικό Ναό.

Ο προγενέστερος πριν από το σεισμό ναός της Υπαπαντής ήταν μικρός σε έκταση και χρημάτισε για λίγα χρόνια ως Μητροπολιτικός Ναός. Ο πληθυσμός όμως της πόλης  αυξάνοταν  και έτσι αποφασίστηκε να κατεδαφιστεί και να φτιαχνει εκ νέου , με τη φροντίδα του ιερομόναχου Μάρκου Μπελώνια.

Αν και τυπικά ιδιωτικός ναός, χρημάτισε και ο προγενέστερος της σημερινής μορφής  ως μητροπολιτικός Ναός, μέχρι που το 1888 ο εφημέριος και ιδιοκτήτης του Οικονόμος Νέοφυτος Χριστοδούλου Μπελώνιας παρέδωσε με διαθήκη του και τυπικά τον ναό στη δημόσια λατρεία. Από το κείμενο της διαθήκης του φαίνεται και το προσωνύμιο Παναγιά του Βελώνια και όχι Μπελώνια.

Εξωτερικά υπήρχαν και από τις δύο πλευρές του τρούλλου 2 πυργοειδή κωδωνοστάσια που έδιναν επιβλητικότητα.

Ο μεγαλοπρεπής όμως ναός έπαθε μεγάλες ζημιές από τους σεισμούς της 9^ης Ιουλίου 1956 με αποτέλεσμα να κατεδαφιστεί και στη θέση του να θεμελιωθεί ( 19 Ιανουαρίου 1963) ο σημερινός με σχέδια του Γεωργίου Νομικού.

Επιτρέψατε μου βέβαια να σταθώ σε μια σημαντική ιστορική πληροφορία για τον προαναφερθέντα Οικονόμο Νέοφυτο Μπελώνια. Όταν ήταν λοιπόν  εφημέριος της Μητρόπολης,  το εξωκκλήσι του Λεπροκομείου ήταν της δικαιοδοσίας του. Χαρακτηριστικό είναι ότι ύστερα από την μετάληψη των νεκρών, κατέλυε μπροστά στο εκκλησίασμα την Αγία Κοινωνία, για να δείξει τη βαθύτερη πίστη του,

Πηγές : συλλογικοί τόμοι Δανέζη « Σαντορίνη» 1971 - 2001

Η Αρχιτεκτονική της Σαντορίνης

Παραδοσιακή αρχιτεκτονική
8. 2. 1. Κατηγορίες οικισμών
Οι οικισμοί της Σαντορίνης μπορούν να διακριθούν σε κατηγορίες: α. γραμμικοί, που αναπτύσσονται στο χείλος της καλντέρας, όπως τα Φηρά και η Οία, β. οχυροί, που αναπτύσσονται γύρω από τα τείχη ενός οχυρού πυρήνα, όπως ο Πύργος και ο Εμπορειός, και γ. υπόσκαφοι, που ακολουθούν τους βραχίονες ενός ποταμού σκαμμένοι μέσα στη θηραϊκή γη, όπως ο Βόθωνας, η Φοινικιά και το Καρτεράδο.
8. 2. 2. Οικοδομικά υλικά και τα κτίσματα
Τα μοναδικά οικοδομικά υλικά της Σαντορίνης συντέλεσαν επιπρόσθετα στη μορφοπλαστική ιδιαιτερότητα της τοπικής, παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για τη μαυρόπετρα, πολύ σκληρό υλικό για τους φέροντες τοίχους, την κοκκινόπετρα, συμπαγή για παραστάδες, υπέρθυρα και επενδύσεις, και σπογγώδη για την κατασκευή θόλων, την κίσσηρη ή ελαφρόπετρα για βατά δώματα πάνω από τους θόλους, και την άσπα ή θηραϊκή γη, μέσα στα στρώματα της οποίας λαξεύονται οι υπόσκαφοι χώροι. Η τελευταία αποτελεί επίσης συστατικό εξαιρετικών κονιαμάτων με μεγάλες μηχανικές αντοχές για κατασκευή θόλων και σταυροθολίων χωρίς οπλισμό.
Καθώς η Σαντορίνη δε διέθετε ποτέ ξυλεία, οι υπόσκαφες και οι θολωτές κατασκευές συντέλεσαν στο έπακρο στην εξοικονόμηση οικοδομήσιμης ξυλείας. Τα υπόσκαφα κτίσματα είναι λαξευμένα στο κάθετο μέτωπο του στρώματος της ηφαιστειακής θηραϊκής γης. Η πρόσοψη των υπόσκαφων χτίζεται με πέτρινο τοίχο με ανοίγματα για το φωτισμό και τον αερισμό του εσωτερικού, σχεδόν πάντα συμμετρικά: εξώπορτα στον άξονα, παράθυρα δεξιά και αριστερά, και μικρός φεγγίτης πάνω από την πόρτα.
Οι θολωτές κατασκευές είναι κτιστές πάνω στο έδαφος ή ημίκτιστες (τμήμα κτιστό στην είσοδο και το υπόλοιπο υπόσκαφο). Ο θόλος αναπτύσσεται συνήθως κατά μήκος των στενών τοιχοποιιών από φέρουσα λιθοδομή. Η κατασκευή των θόλων είναι μια ειδική παραδοσιακή τεχνική που έχει εξελιχθεί με το πέρασμα του χρόνου και με τη συμβολή της εμπειρίας των τεχνιτών. Τα τοπικά οικοδομικά υλικά χρησιμοποιούνται με εντυπωσιακή ευχέρεια και οικονομία. Ξυλότυποι που αφαιρούνται και επαναχρησιμοποιούνται, χαλίκια κίσσηρης με ελάχιστο βάρος, χυτά ισχυρά κονιάματα με εξαιρετικές στατικές και υδραυλικές ικανότητες. Ο θόλος, ανάλογα με τις ανάγκες, είτε αφήνεται γυμνός είτε συμπληρώνεται με κίσσηρη ώστε να δημιουργηθεί ένα βατό δώμα. Καθώς το νερό είναι πολύτιμο αγαθό στα νησιά, τόσο οι θόλοι όσο και τα επίπεδα δώματα αποτελούν ένα σύστημα συλλογής των ομβρίων υδάτων στις υπόγειες συνήθως στέρνες.
Τα σπίτια στην Σαντορίνη -χτιστά ή υπόσκαφα- διακρίνονται επίσης σε αγροτικά και αστικά σύμφωνα με τη θέση τους στις παρυφές ή το κέντρο των οικισμών. Τα αγροτικά σπίτια βρίσκονται στην εξοχή ή στην περίμετρο των οικισμών. Πρόκειται περισσότερο για μια ενότητα ισόγειων κτισμάτων: το κυρίως σπίτι και τους ζωτικούς βοηθητικούς χώρους γύρω του (φούρνος, στέρνα, στάβλος, κοτέτσι, κάναβα, δηλαδή εργαστήριο παραγωγής κρασιού). Τα αστικά σπίτια βρίσκονται στο εσωτερικό των οικισμών και έχουν ακανόνιστο σχήμα και εξαιρετικά επινοητικούς τρόπους εξοικονόμησης και προσπέλασης των χώρων. Έχουν λιγότερους βοηθητικούς χώρους και αναπτύσσονται συνήθως σε διαφορετικά επίπεδα. Σε κεντρικές περιοχές των οικισμών, κυρίως με την ανάδυση της νέας κοινωνικής ομάδας των πλουσίων πλοιοκτητών και εμπόρων κατά το 19ο αιώνα, εμφανίστηκαν τα αρχοντικά σπίτια. Δημιουργήθηκαν έτσι ξεχωριστές συνοικίες με αρχοντικά, όπως ο Σιδεράς στην Οία. Τα αρχοντικά σπίτια έχουν μονολιθικό επιβλητικό όγκο και συμμετρικές μνημειακές προσόψεις.
8. 3. Νεότερη αρχιτεκτονική
Η αρχιτεκτονική στη Σαντορίνη σήμερα μοιάζει να παραπαίει προσπαθώντας να εξισορροπήσει πάνω σε διαφορετικές τάσεις και κατευθύνσεις. Οι περισσότερες βέβαια κινούνται με βάση την ακραία οικονομική – τουριστική εκμετάλλευση. Είτε πρόκειται για την ακριβή και γοητευτική είτε για τη λαϊκότερη εκδοχή της, η αρχιτεκτονική παραγωγή βασίζεται στη μίμηση και την εκμετάλλευση παραδοσιακών μορφών χωρίς καμία πρόθεση ειλικρινούς σχέσης με την ουσία της παράδοσης.
(Παρασκευή Φίλιππα)


http://www2.egeonet.gr/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=6893

Παναγιά η Προυσιώτισσα στο Εμπορείο

Με ιδιαίτερη ευλάβεια υποδέχτηκαν πριν από λίγες ημέρες οι Μποριανοί και όλοι οι πιστοίτης Σαντορίνης αντίγραφο της Παναγιάς της Προυσιώτισσας από το ομώνυμο μοναστήρι .

Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση, η εικόνα , δημιούργημα του Ευαγγελιστή Λουκά,  φυγαδεύτηκε το 829μχ, κατά την περίοδο της Εικονομαχίας, από ναό στην Προύσα της Μ.Ασίας προκειμένου να γλιτώσει από το κάψιμο των βυζαντινών εικόνων που είχε διατάξει ο Αυτοκράτορας Θεόφιλος.Την εικόνα μετέφερε στην Ελλάδα ένας νεαρός άνδρας που ονομαζόταν Διονύσιος αλλά για άγνωστη αιτία αυτή χάθηκε όταν ο νέος έφθασε στη Θράκη.

Από την Θράκη η εικόνα εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, κάνοντας αισθητή την παρουσία της σε έναν βοσκό με έναν φωτεινό στύλο που έφθανε από τη γη στον ουρανό, στις 23 Αυγούστου. Αυτή είναι και η ημερομηνία που γιορτάζεται η μνήμη της εικόνας στην Μονή όπου μεταφέρθηκε καθώς θεωρήθηκε ότι αυτός ήταν ο τόπος που επέλεξε η Μεγαλόχαρη για να "κατοικήσει".

Σύμφωνα με το ιστορικό της Μονής, πολλά σημεία της καταστράφηκαν επί Τουρκοκρατίας ενώ στο πιο πρόσφατο παρελθόν μελανή σελίδα αποτελεί η εισβολη των γερμανών στο Μοναστήρι στις 16 Αυγούστου του 1944 και η ολοσχερής καταστροφή των κτιρίων. Σύμφωνα με μαρτυρίες μάλιστα ένας αξιωματικός θέλησε να κάψει και την εκκλησία, κάτι που δεν κατάφερε όσες φορές και αν το επιχείρησε. Το "αόρατο χέρι" της Παναγίας τον εμπόδισε καθώς μια δύναμη τον έριξε με ορμή στο δάπεδο την ώρα που έδινε διαταγές.

Η εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας θεωρείται θαυματουργή και για το λόγο αυτό προσελκύει πλήθος πιστών από την Ελλάδα και το Εξωτερικό ενώ το ασημένιο κάλυμμα της εικόνας το δώρισε ο Καραϊσκάκης για να θεραπευτεί από τη θέρμη από την οποία υπέφερε τον καιρό που φιλοξενούταν στην Μονή στα μέσα της Επανάστασης.Το Μοναστήρι υπέστη πολλές καταστροφές, με πιο πρόσφατη την εισβολή των Γερμανών στις 16 Αυγούστου του 1944.

 http://1myblog.pblogs.gr/tags/panagia-proysiotissa-gr.html

Tαξιδεύοντας στη Σαντορίνη